Giáo hội hoàn vũ mừng sinh nhật ba ngày: Chúa Giáng Sinh (25/12), Đức Mẹ Maria (8/9) và thánh Gioan Tẩy Giả 24/6 hôm nay (đúng 6 tháng trước khi Chúa Hài Đồng chào đời ở Bethlehem). Tuy nhiên, lễ Sinh Nhật Đức Mẹ Maria chỉ là bậc lễ kính nhưng Sinh Nhật Thánh Gioan Tẩy Giả lại là lễ trọng ở bậc cao hơn. Điều đó chứng tỏ thánh Gioan Tẩy Giả là vị thánh đặc biệt quan trọng. Ngài là một trong bốn vị thánh được Giáo hội toàn cầu mừng kính trọng thể cùng với thánh Cả Giuse (19/3), thánh Phêrô và Phaolô (29/6). Vậy Ngài là ai mà được Chúa Giêsu tuyên bố long trọng: “Trong các phàm nhân lọt lòng mẹ, không ai cao trọng hơn Gioan Tẩy Giả”?
Thánh Gioan Tẩy Giả còn có hai tên khác nghe rất quen tai là Gioan Tiền Hô và tên thánh bổn mạng của rất nhiều người Gioan Baotixita. Ngài là anh họ của Chúa Giêsu theo đúng nghĩa hộ tịch. Khi Đức Mẹ đến thăm viếng chị họ mình là bà Elisabeth thì hài nhi trong bụng bà chính là thánh Gioan Tẩy Giả đã nhảy mừng và bà được tràn đầy Thánh Thần. Đức Mẹ và bà Elisabeth đều được sứ thần Gabriel đến truyền tin thụ thai, sẽ sinh con trai, sẽ đặt tên gì. Có thể nói, thánh Gioan Tẩy Giả được sạch tội nguyên tổ từ trong lòng mẹ, còn Đức Mẹ Maria năm 15 tuổi khi cất tiếng Xin Vâng trước lời sứ thần truyền và thụ thai nhờ quyền năng của Chúa Thánh Thần mới được đặc ân đó. Mặc dù Giáo hội chưa tuyên tín việc này nhưng ngay từ thế kỷ IV, nhất là với thánh Giám mục Tiến sĩ Hội thánh Augustinô đã ngầm tin như thế. Ngài đã nói về lễ sinh nhật của Gioan như sau: “Hội thánh coi sinh nhật của thánh Gioan như một ngày thiêng thánh. Không có vị nào trong các bậc cha ông được chúng ta mừng sinh nhật trọng thể như thế. Chúng ta mừng sinh nhật thánh Gioan và mừng sinh nhật Đức Kitô. Đó là điều không thể bỏ qua. Nếu chúng tôi không giải thích nổi ý nghĩa cao trọng của ngày lễ, thì anh em vẫn có thể suy gẫm về điều đó một cách hữu ích và sâu sắc”. Có mấy ai được Kinh Thánh báo trước và mô tả về ngày sinh trân trọng như thế? Vì Thánh Kinh, kể cả sách Tin Mừng, long trọng loan báo trước về ngày này, và mô tả về ngày này gần như song song với ngày sinh của Chúa Giêsu. Cũng chính vì được chính sách Kinh Thánh thuật lại ngày sinh, mà lễ sinh nhật của Gioan được mừng trong lịch sử Giáo hội từ thế kỷ V còn sinh nhật Đức Mẹ thế kỷ VIII mới được đưa vào Phụng vụ. Tẩy Giả tức là sứ giả Chúa sai đến để kêu gọi thanh tẩy. Ngài vinh dự được làm Phép Rửa cho Chúa Giêsu tại sông Jordan. Mặc dù Chúa không hề có tội, không cần tẩy rửa, nhưng vì khiêm nhường và tôn trọng anh họ mình, nên Người đã sẵn sàng vui vẻ để Gioan tẩy rửa. Khi tẩy rửa xong thì các tầng trời mở ra. Tiếng Chúa Cha phán: “Đây là con Ta yêu dấu, đẹp lòng Ta mọi đàng. Các ngươi hãy vâng nghe lời Người!”.
Tiền Hô tức là đi trước để mở đường cho Chúa và kêu gọi sám hối. Thánh Gioan Tiền Hô đã giới thiệu Chúa với nhân loại: “Đây Chiên Thiên Chúa, Đấng xoá tội trần gian.” (câu này đã được xướng lên ở cuối phần Phụng vụ Thánh Thể của mỗi thánh lễ từ chủ tế). Ngài là vị ngôn sứ cuối cùng của Cựu Ước. Ngài là cầu nối giữa đạo cũ và đạo mới, giữa Cựu Ước với Tân Ước. Mặc dù được Thiên Chúa coi trọng và vinh dự được chọn làm người dọn đường cho Chúa Cứu Thế nhưng Ngài rất khiêm nhường và chu toàn bổn phận. Ngài đã nói: “Chúa Giêsu phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ lại. Tôi không đáng cúi xuống cởi quai dép cho Người”.
Linh mục Dòng Tên Louis Bourdaloue (1632-1704), người được xem là “vua của những linh mục giảng lễ và là người giảng lễ cho các vị vua” đã tóm tắt ý tưởng mừng lễ Sinh Nhật Gioan, Đấng Tiền Hô của Vua Tối Cao như sau: “Hạ thấp việc mừng Gioan là hạ thấp Giêsu, vì chính Gioan là người được Thiên Chúa chọn để làm chứng và giới thiệu chính thức Chàng Rể cho Cô Dâu. Tức là Chúa Kitô cho Giáo hội là chúng ta đây”.
24/6 – Sinh Nhật Thánh Gioan Tẩy Giả. Lễ trọng.
Lê Đình Quốc Chính
Phó ngoại họ giáo Mông Triệu
