Ngày 10 tháng 5 năm 2025, cộng đoàn giáo xứ Tân Thái Sơn kính cẩn tưởng niệm 50 năm ngày Cha cố Đaminh Trần Khắc Thiệu – vị linh mục tiên khởi, người đã dẫn dắt đoàn chiên từ miền Bắc vào Nam trong cuộc di cư lịch sử năm 1954 – trở về nhà Cha trên trời. Nhân dịp này, chúng ta cùng nhau ôn lại hành trình đức tin đầy gian nan nhưng cũng tràn ngập hy vọng của cộng đoàn, được khởi đầu từ lòng can đảm và sự hy sinh của Cha cố.
Cuộc di cư 1954 – Hành trình của đức tin và hy vọng
Năm 1954, sau Hiệp định Genève, đất nước tạm thời chia cắt tại vĩ tuyến 17. Trong bối cảnh đó, hàng trăm ngàn người miền Bắc, phần lớn là giáo dân, đã quyết định rời bỏ quê hương để tìm đến miền Nam với hy vọng được sống trong tự do tôn giáo và xây dựng cuộc sống mới. Trong số đó, giáo dân xứ Lương Điền, Thái Bình, dưới sự hướng dẫn của Cha chánh xứ Đaminh Trần Khắc Thiệu, đã lên đường vào Nam.
Đêm 10 rạng 11 tháng 10 âm lịch năm Giáp Ngọ (tức đêm 6 rạng 7 tháng 11 năm 1954), phần lớn giáo dân Lương Điền tập trung tại bãi biển sông Trà Lý. Họ dắt díu nhau, tay xách nách mang, nắm tay nhau, bám chặt vào những sợi dây phao đã được chuẩn bị sẵn, lội ra biển, tiến về phía các con tàu đổ bộ đang neo đậu chờ đón họ ngoài xa, để chuyển họ ra Hải Phòng. Trong khi lội biển để lên tàu, thủy triều dâng cao, khiến một số người chẳng may bị chết đuối. Đó là những mất mát đau thương trong những ngày đầu vượt biển xuôi Nam.
Từ Tân Sơn Nhì đến Tân Thái Sơn – Hành trình dựng xây
Sau khi cập bến Vũng Tàu và Sài Gòn, giáo dân Lương Điền được Cha Đaminh Trần Khắc Thiệu đưa về khu vực Tân Sơn Nhì, nơi ngài đã mua 4,1 mẫu đất để lập trại định cư. Ban đầu, đất đai còn hoang sơ, trũng thấp, nhưng với quyết tâm và lòng tin vào Chúa, cha con cùng nhau san lấp, dựng lều bạt tạm, rồi dần dần xây dựng nhà cửa bằng tre lá.
Để đáp ứng nhu cầu thiêng liêng, Cha Đaminh đã xin được những tấm tôn và vải để dựng một ngôi nhà thờ đơn sơ, nơi giáo dân có thể tụ họp cầu nguyện. Thánh lễ đầu tiên được cử hành tại nhà một giáo dân vào ngày lễ mừng kính Thánh Gia. Nhận thấy thánh ý Chúa trong sự kiện này, Cha Đaminh đã quyết định suy tôn Thánh Gia làm quan thầy trại định cư.
Năm 1957, trại định cư Tân Sơn Nhì được Đức Giám mục Simon Hòa Nguyễn Văn Hiền nâng lên thành giáo xứ, lấy tên là Tân Thái Sơn, thuộc hạt Phú Bình. Cha Đaminh Trần Khắc Thiệu được bổ nhiệm làm chánh xứ tiên khởi. Giáo xứ được chia thành ba giáo họ: Đức Mẹ Mông Triệu, Thánh Gioan Baotixita và Chúa Kitô Vua, tương ứng với các nhóm giáo dân từ các vùng khác nhau của xứ Lương Điền.
Mở rộng sứ vụ – Hành trình đến Phước Long
Nhận thấy diện tích đất đai ở Tân Thái Sơn ngày càng chật hẹp so với số dân, Cha Đaminh đã tìm kiếm vùng đất mới để mở rộng cộng đoàn. Sau khi khảo sát, ngài chọn vùng đất Phước Long – Bình Phước (nay là giáo xứ Long Điền, giáo phận Ban Mê Thuột), một vùng đất rừng rộng lớn, còn hoang sơ.
Năm 1959, Cha Đaminh cùng với Cha Antôn Trịnh Ngọc Văn và phần lớn giáo dân Tân Thái Sơn lên Phước Long, khai hoang lập ấp, trồng lúa, trồng cây cao su, rau màu… Đồng thời, ngài cho xây dựng nhà thờ và nhà xứ, thành lập giáo xứ Long Điền. Khoảng 30 gia đình còn ở lại Tân Thái Sơn được Cha Đaminh nhờ Cha Đaminh Vũ Đức Triêm (lúc này là chánh xứ Tân Việt) đến giúp mục vụ và chăm lo đời sống thiêng liêng.
Di sản tinh thần – Tình yêu và sự hy sinh
Cha Đaminh Trần Khắc Thiệu không chỉ là người dẫn dắt đoàn chiên trong hành trình di cư, mà còn là người cha tinh thần, người xây dựng cộng đoàn với tình yêu thương và sự hy sinh. Ngài đã dành trọn cuộc đời để chăm lo cho đời sống vật chất và thiêng liêng của giáo dân, từ việc dựng lều trại, xây nhà thờ, đến việc tổ chức các sinh hoạt tôn giáo, giáo dục con em…
Sau khi lập xứ Long Điền, do tuổi cao sức yếu, ngài được đưa về an dưỡng tại Dòng Đồng Công (Thủ Đức) và qua đời ngày 10/5/1975. Ngài được an táng tại nghĩa trang Dòng Đồng Công. Năm 1995, giáo dân Long Điền cải táng và chuyển thi hài ngài về an nghỉ tại nghĩa trang giáo xứ Long Điền.
Tưởng nhớ và tri ân
Nhân ngày giỗ lần thứ 50 của Cha cố Đaminh Trần Khắc Thiệu, cộng đoàn giáo xứ Tân Thái Sơn cùng nhau tưởng nhớ và tri ân ngài – người cha tinh thần đã dẫn dắt đoàn chiên trong hành trình đức tin đầy gian nan nhưng cũng tràn ngập hy vọng. Nguyện xin Thiên Chúa ban cho ngài hưởng phúc trường sinh, và tiếp tục phù hộ cho giáo xứ Tân Thái Sơn ngày càng phát triển trong đức tin, tình yêu và hy vọng.
Ban truyền thông giáo xứ Tân Thái Sơn biên soạn theo kỷ yếu 1954 -2014
